Charakterystyka i eksploatacja amfibolitu w Kopalni Ogorzelec
Amfibolit jest masywną skałą metamorficzną, powstałą w wyniku przeobrażenia skał magmowych i osadowych pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia. Charakteryzuje się on zróżnicowanym
składem mineralogicznym. Dominują w nim przede wszystkim amfibole, plagioklazy oraz niewielkie ilości innych minerałów, takich jak: biotyt, kwarc, epidot, granaty, turmaliny, tytanit i pirokseny.
Cechą charakterystyczną amfibolitu jest ciemnoszara, prawie czarna barwa z lekkim zielonkawym lub niebiesko-zielonym odcieniem. Tekstura amfibolitów jest najczęściej masywna, bezładna, czasem
słabo kierunkowa, a struktura z reguły drobnoziarnista lub bardzo drobnoziarnista. Skała ta ma regularną kostkową łupliwość, co ułatwia jej obróbkę i wykorzystanie w budownictwie.
Obecna eksploatacja amfibolitu w Ogorzelcu prowadzona jest na wzgórzu o rzędnych przekraczających 700 m n.p.m. Wydobywanie surowców skalnych związane jest z prowadzeniem robót strzałowych stosowanych do urabiania złoża materiałami wybuchowymi. Co ważne, złoże to jest jednym z najważniejszych w regionie, dostarczające surowiec o wysokiej jakości do różnych gałęzi
przemysłu. Różnice w wyglądzie nie wpływają na właściwości fizyczne i właściwościach fizycznych amfibolitów, a wynikają z obecności różnych minerałów, które nadają im charakterystyczny wygląd.
Amfibolity budujące złoże Ogorzelec I
Złoże amfibolitu Ogorzelec I położone jest u wschodnich podnóży Karkonoszy i Lasockiego Grzbietu, na bezleśnym wzgórzu o maksymalnej rzędnej 767 m n.p.m. oraz na górze Pliszka o maksymalnej rzędnej 785 m n.p.m. Geograficznie złoże znajduje się w Sudetach Środkowych, znanych jako Wzgórza Bramy Lubawskiej, w strefie silnego wpływu gór wysokich ze średnio zaznaczającymi się wpływami oceanicznymi. Jest to typowe zastoisko chłodu, zacisze śródgórskie, gdzie zima trwa cztery miesiące i kończy się w drugiej dekadzie marca.
Skały amfibolitowe w złożu Ogorzelec I należą do metabazytów jednostki Leszczyńca oraz wtrąceń felzytowych metawulkanitów i gnejsów paczyńskich. Metabazyty potocznie nazywane są właśnie amfibolitami. Amfibolity budujące złoże Ogorzelec I, będące produktem metamorfizmu, wykazują duże zróżnicowanie składu mineralogicznego. W obrębie amfibolitów serii Leszczyńca wyróżnia się kompleksy:
- intruzywny – z gnejsami hornblendowymi i chlorytowymi oraz amfibolitami i gabrami;
- intruzywno–wulkaniczny – (seria mieszana – gnejsy, amfibolity i łupki chlorytowe) oraz kompleks wulkaniczny, tj. dajki, efuzywne i ekstruzje (łupki chlorytowe i inne amfibolity).
Całość stanowi prawdopodobnie fragment górnej części kompleksu ofiolitowego, górnodewońskiego. Kompleksy serii Leszczyńca uległy metamorfizmowi hydrotermalnemu i regionalnemu wysokociśnieniowemu. Złoże budują amfibolity epidotowo–aktynolitowe, miejscami zoizytowe, pośród gnejsów chlorytowych i lokalnie hornblendowych.
Amfibolit – niezastąpiony w budownictwie i w architekturze ogrodowej
Jakie jest główne zastosowanie amfibolitu? Amfibolit jest ceniony przede wszystkim za swoją wytrzymałość i odporność na warunki atmosferyczne. Dzięki tym cechom znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach budownictwa. Jest wykorzystywany jako kruszywo drogowe, kamień dekoracyjny oraz elementy konstrukcyjne. W architekturze ogrodowej amfibolit używany jest do budowy murków, schodów oraz jako dekoracyjny kamień na ścieżki.
Charakterystyka i eksploatacja złoża amfibolitu „Ogorzelec I”
Tabela podsumowująca:
Parametr
Wartość
Forma złoża
masyw
Sposób eksploatacji
odkrywkowy
System eksploatacji
ścianowy, wielopoziomowe wyrobisko
Data rozpoczęcia wydobycia
2014 rok
Stratygrafia stropu
czwartorzęd
Stratygrafia spągu
prekambr-proterozoik
Powierzchnia złoża
29,37 ha
Głębokość spągu
142 m
Łączne wydobycie w latach 2014-2021
7 059,7 tys. t surowca
Średnie roczne wydobycie w latach 2014-2021
882,5 tys. t
Zasoby przemysłowe w kat. C1+C2 na 31.12.2021r.
22 000 tys. t surowca